17 april 2023: Waardevol onderwijs zonder resultaat

Dertien jaar heb ik in Bemmel gewoond. Inmiddels ben ik er al weer bijna zeven jaar weg, maar nu kom ik een keertje terug omdat er bij de Kinkelacademie een filosofisch café wordt georganiseerd waarvoor ze mij als spreker hebben uitgenodigd. Leuk!

Ik zal aansluiten bij het thema van de Maand van de Filosofie: Hoe kan het weerloze en waardevolle zich weren tegen de harde cijfers van verdienste, prestige en succes? Hoe kan het waardevolle weer waardevol worden?

Het oud Griekse woord σχόλη (‘schole’) betekende vrije tijd, door mij vertaald als educatieve ruimte, de tijd en de ruimte die je krijgt als je niet nuttig hoeft te zijn, als het niet om de resultaten gaat, maar om het oefenen. Deze educatieve oefenruimte doen we in het huidige onderwijsbestel echter geweld aan, doordat we enorm instrumenteel zijn gaan nadenken over onderwijs, op alle niveaus. Daardoor gaat het voortdurend om de prestaties, van de leerlingen, van de docenten, van de scholen, van het onderwijs. Terwijl het in de educatieve ruimte juist niet om de resultaten hoort te gaan, maar om het koesteren van het weerloos waardevolle.