Anna-Paulien Smits begeleidt een leernetwerk voor schoolleiders. Dat zijn doorgaans fijne gezelschappen om mee in gesprek te zijn, omdat er een prettige, nieuwsgierige en reflectieve sfeer hangt. De onderzoekende houding domineert: iedereen wil van iedereen leren. Ik ook.

Ik stel het dan ook op prijs dat ik uitgenodigd ben om met dit leernetwerk in gesprek te gaan. Ik zal het hebben over de polarisatie in de huidige onderwijswereld en hoe we daar uit kunnen komen. Daarvoor zullen we terug moeten gaan naar de bedoeling en onderzoeken hoe we voor een gezonde educatieve ruimte zouden kunnen zorgen. Dat is een ruimte waarin de modale werkwoorden ‘moeten’, ‘willen’ en ‘kunnen’ op een goede manier geïntegreerd passen bij wat in een educatieve ruimte gebeurt: oefenen, ontwikkelen, leren.

Dat vraagt van de betrokkenen – alle betrokkenen, van schoolleider tot leerling en ouder – een zekere vaardigheid in het gastvrij omgaan met de beschikbare ruimte. Over hoe je dat doet, wil ik graag in gesprek.

Het Samenwerkingsverband Duin- en Bollenstreek organiseert jaarlijks een strategische ‘Zeedag’ voor de aangesloten besturen, de raad van toezicht en de ondersteuningsplanraad. De organisatie vroeg mij of ik de aftrap van die dag zou willen verzorgen met een prikkelende verwarringsvoordracht. Helaas laat mijn agenda dat niet toe, maar wij kwamen overeen dat ik dan voor een ‘natrap’ zou zorgen.

Ik zal het niet zo lelijk laten voelen als het klinkt, maar ja, ik laat mensen wel graag in verwarring achter. Ik zal tijdens de natrap met de aanwezigen verkennen wat er in de samenwerkende scholen zou gebeuren als (1) niet het reguliere maar het speciaal onderwijs de norm zou zijn, en als (2) de ondersteuning niet professioneel maar menselijk zou zijn. Dat zijn twee ‘maars’ waarover je liever niet in termen van ‘of-of’ nadenkt, maar ik zal dat toch doen, om te onderzoeken wat er dan met onze vooronderstellingen gebeurt.